ျမတ္ေသာ အလွဴ

ယႀတာနဲ႔မလွဴ သဒါၵနဲ႔လွဴမည္။

တဏွာနဲ႔မလွဴ ပညာနဲ႔လွဴမည္။

စိတ္အႀကံေပါက္ဖို႔ မလွဴ နိဗၺာန္ေရာက္ဖို႔လွဴမည္။

ရွိလို႔မလွဴ သိလို႔လွဴမည္။

ကိုယ္ဖို႔မလွဴ သိဖို႔လွဴမည္။

လွဴတာ သတိထား မဂါႀကြားနဲ႔

(ေက်ာ္ေအာင္စံထား ဆရာေတာ္)

ေနာင္ပြင္႔ေတာ္မူမည္႔အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္၏သမိုင္းေႀကာင္း...

ေနာင္ပြင္႔ေတာ္မူမည္႔အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္၏သမိုင္းေႀကာင္း...

၁။ ယခုၾကံဳေတြ႕ေနတဲ့ ေဂါတမ သာသနာတြင္းမွာ ကုိယ္တုိင္ ရဟန္းသာမေဏ သီလရွင္၀တ္ျပီး ပရိယတ္၊ ပဠိပတ္သာသနာျပဳတဲ့ ပုဂၹိဳလ္။

၂။ မိမိရင္မွျဖစ္တဲ့သား၊ သူတစ္ပါးရင္မွ ျဖစ္တဲ့သားေတြကုိ ရဟန္းခံေပးျခင္း၊ ရွင္ျပဳေပးျခင္းျပဳတဲ့ ပုဂၹိဳလ္။

၃။ မိခင္ဖခင္တုိ့ကုိ ၀တ္ေက်တန္းေက်မဟုတ္ဘဲ စိတ္ပါလက္ပါ ရိုေသစြာျပဳစုလုပ္ေကၽြးတဲ့ ပုဂၹိဳလ္။

၄။ သရဏဂံုသီလ မျပတ္ ေဆာက္တည္ေသာ ပုဂၹိဳလ္။

၅။ ဘုရားသာသနာ တည္စိမ့္ေသာဌာ ေစတီ၊ ပုထိုး၊ စည္းခံု ဥမင္လိုဏ္ေခါင္း ဇရပ္ စသည္တုိ့ကုိ ျပဳျပင္တဲ့ပုဂၹိဳလ္၊ အသစ္ေဆာက္လုပ္လွဴးဒါန္းတဲ့ ပုဂၹိဳလ္။

၆။ ေဗာဓိေညာင္ပင္ စုိက္ပ်ဳိးေသာ ပုဂၹိဳလ္၊ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္းေသာ ပုဂၹိဳလ္။

၇။ ေရတြင္း ေရကန္ ေရအိမ္ စတုဒီသာ ေက်ာင္းဇရပ္ တံတား ျပဳျပင္ေသာပုဂၹိုဳလ္၊ အရုဏ္ဆြမ္း ေန့ဆြမ္း ေလာင္လွဴေသာ ပုဂၹိဳလ္။

၈။ ရဟန္းတုိ့အား ပစၥည္းေလးပါးလွဴဒါန္းေထာက္ပံံ့ေသာ ပုဂၹိဳလ္။

၉။ ကမၼ႒ာန္းဘာ၀နာ ပြားမ်ားအားထုတ္ေသာ ပုဂၹိဳလ္အားလံုး ဧကန္မုခ် ေျမၾကီး လက္ခတ္မလြဲ၊ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ကုိ ဖူးေျမာ္ရျပီး နိဗၹာန္ကုိရမယ္။

 အရိေမေတၱယ်ဘုရား

ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ တကယ္လို႔ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြ ျဖစ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ေဟာဒီကမာၻမွာ ေနာင္ပြင္ေတာ္မူမဲ႔ ျမတ္စြာဘုရားအေၾကာင္းကို သိခ်င္ၾကမယ္လို႔ထင္ပါတယ္ တခ်ိဳ႔လည္း သိျပီးျဖစ္ေနၾကမွာပါ မသိရေသးတဲ႔ သူေတြအတြက္ ဒီပိုစ္႔ေလးကိုတင္လိုက္တာပါ ဒီေမးလ္ေလးကို ပို႔ေပးတ႔ဲ အရွင္၀ိမလ၀ံသကို အထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္ဘုရား။ ေနာင္ပြင္႔ေတာ္မူမည္႔ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ ကို ရိွခိုးကန္႔ေတာ႔လိုက္ပါတယ္ ဘုရား

ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေနထုိင္ေသာေဟာဒီကမာၻမွာဘုရားငါးဆူပြင့္မယ္လို႔ မွတ္သားၾကားသိဖူးပါတယ္ အခုဘုရားေလးဆူးပြင့္ထြန္းျပီးပါျပီ ေနာင္ပြင့္လတၱံေသာ ျမတ္စြာဘုရားမွာ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ ဟုသိရပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာတိုင္းရဲ ႔ရည္မွန္းခ်က္ပန္းတိုင္းက နိဗၺာန္ျဖစ္ပါတယ္ "အလြန္ၾကည္ညိဳစရာေကာင္းေသာဘုရားရွင္ရဲ့ တရားေတာ္အားနာၾကားျပီး ေရွ႔ေတာ္မွာတင္ကြ်တ္တမ္း၀င္ နိဗၺာန္စံရမယ္ဆိုရင္ အေကာင္းဆုံးေပါ့ဗ်ာ။"

အဲဒီအတြက္ ကြ်န္ေတာ္တိုဘုရားရွင္ ေဟားၾကားခဲ့သည့္အတိုင္း လိုက္လုပ္ဖို႔ လုိပါတယ္ …သုံးခ်က္ထဲပါ

၁။ မေကာင္းမွု ကိုေရွာင္ရမယ္ ။

၂။ ေကာင္းမွု ကိုေဆာင္ျပီးအစဥ္ျပဳလုပ္ေနရမယ္ ။

၃။ စိတ္ကို ျဖဴစင္ေအာင္ထားရပါမယ္ ။


ေဂါတမ ျမတ္စြာဘုရားရွင္က ကပိၸလဝတ္ျပည္ နိေျဂာဓာရံုေက်ာင္းမွာ သီတင္းသံုးေနတဲ႔အခ်ိန္ အရွင္သာရိပုတၱရာ၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္အရ အရဟတၱဖိုလ္စ်ာန္သမာပတ္ ဝင္စားျပီး အဇိတရဟန္း ေနာင္အနာဂတ္ကာလမွာ အရိေမေတၱယ်ဘုရား ျဖစ္ေတာ္မူမည္႔အေႀကာင္းကို ေဟာႀကားေတာ္ မူပါတယ္။ အရိေမေတၱယ်ဘုရားေလာင္းက တစ္သေခ်ၤႏွင္႔ ကမၻာတစ္သိန္း ပါရမီေတြျဖည္႔က်င္႔ျပီး တုသိတာနတ္ျပည္မွာရိွေနမယ္။


ေနာင္ပြင့္ေတာ္မူမည့္ အရိေမတၱယ်ဘုရားရွင္ အေႀကာင္း 
အေလာင္းေတာ္နတ္သားက လူ႕ျပည္ကိုဆင္းျပီး ပဋိသေႏၶေနဖို႔ရာအတြက္ ဘုရားေလာင္းတို႔ရဲ႔ ထံုးတမ္းအစဥ္အလာ ဓမၼတာအရ ပဋိသေႏၶယူေတာ႔မယ္ဆိုရင္ ႀကည္႔ျခင္းငါးပါး အရင္ႀကည္႔ျပီးမွ ပဋိသေႏၶယူေလ႔ရိွႀကတယ္။

ၾကည့္ျခင္းငါးပါးျဖင့္ ၾကည့္ေတာ္မူျခင္း
(၁)ဘုရားျဖစ္မည္႔ေခတ္အခါကာလကား အႏွစ္တစ္သိန္းမွစျပီး ေအာက္ျဖစ္ေသာကာလ အႏွစ္တစ္ရာတန္းမွစျပီး အထက္ျဖစ္ေသာကာလ (တစ္သိန္းႏွင္႔ တစ္သိန္းေအာက္- ၁၀၀အထက္)

(၂)ဘုရားျဖစ္ရာက်ြန္းကား ဇမၺဴဒိပ္က်ြန္း

(၃)ဘုရားပြင္႔ရာေဒသကား မဇၥ်ိမေဒသ

(၄)ဘုရားေလာင္းျဖစ္ရာ အမ်ိဳးကား မင္းမ်ိဳး ပုဏၰားမ်ိဳး

(၅)မယ္ေတာ္၏အသက္အပိုင္းအျခားကား ဘုရားေလာင္းေမြးျပီးခုနစ္ရက္သာေနရျခင္း


ပဋိသေႏၶယူျခင္း
ေကတုမတီျပည္………..သခၤစႀကဝေတးမင္းႏွင္႔တိုင္ပင္ႀကံစည္ဘက္ကိုးကြယ္ရာျဖစ္ေသာ အတိတ္ အနာဂတ္ကိုသိျမင္ႏိုင္ျပီးပစၥဳပန္သံသရာအစီးအပြားကို ဆံုးမတတ္ေသာ သုျဗဟၼပုဏၰားႀကီး၏ ျဗဟၼဏဝတီပုေဏၰးမဝမ္းမွာ ပဋိသေႏၶေနလိမ္႔မည္။

ျဗဟၼဏဝတီပုေဏၰးမဝမ္းမွာဆယ္လျပည္႔တဲ႔အခါမွာ ဣသိပေတနသမင္ေတာမွာ မယ္ေတာ္ ျဗဟၼဏဝတီသည္ထိုင္လ်က္လည္းမဟုတ္ အိပ္လ်က္လည္းမဟုတ္ဘဲ ရပ္လ်က္သာလွ်င္ သစ္ပင္၏အကိုင္းအခက္ကိုကိုင္လ်က္ ေမေတၱယ်ကိုဖြားေတာ္မူလိမ္႔မည္။ဘုရားေလာင္းနဲ႔အတူ တစ္ခ်ိန္တည္းဖြားေတာ္မူတဲ႔ဖြားဘက္ေတာ္ ၁၈ ကုေဋအားလံုးအမတ္ေတြခ်ည္းျဖစ္မယ္။ အဇိတဟူေသာအမည္ကိုသာေပးလိမ္႔မယ္။ ဘုရားေလာင္းအဇိတမင္းသားဟာဖြားလွ်င္ဖြားခ်င္း ခုနစ္ဖဝါးလွမ္းျပီး ေျခေတာ္ခ်တိုင္းခ်တိုင္း ႀကာပြင္႔ေတြေပၚေပါက္လိမ္႔မယ္။

ဖြားလွ်င္ဖြားခ်င္း ခုနစ္လွမ္းလွမ္းျပီး "ယခုဘဝကား ငါ႔အဖို႔ေနာက္ဆံုးဘဝတည္း ေနာက္ထပ္ဘဝမရိွေတာ႔ျပီ အာသေဝါကင္းသည္ ျဖစ္ေသာေႀကာင္႔ျငိမ္းေအးလတံၱ႔" ဟူေသာစကားကိုအရပ္ေလးမ်က္ႏွာကိုႀကည္႔ျပီးေျပာဆိုလိမ္႔မယ္။

ျပာသဒ္ေလးေဆာင္ေပၚလာျခင္း 
အဇိတမင္းသားေလာကစည္းစိမ္ခံစားဖို႔ရာေနမင္း၏ေရာင္ျခည္ကဲ႔သို႔လူသားေတြမ်က္စိျဖင္႔စိန္းစိန္းမႀကည္႔ဝံ႕တဲ႔ အေရာင္တလက္လက္ျဖင္႔ ရတနာအေရာင္ထြန္းလင္းေျပာင္တဲ႔တင္႔တယ္ခံ႕ညားေသာျပာသာဒ္ေလးေဆာင္ေပၚေပါက္လာလိ္မ္႔မည္။ျပာသာဒ္ေလးေဆာင္ကို တစ္ေဆာင္မွာ ပရိေဘာဂအသံုးအေဆာင္ အျပည္႔အစံုပါတဲ႔တိုက္ခန္းက ခုနစ္ေထာင္စီ တစ္ဖက္တစ္ဖက္မွာ ပတၱျမားေက်ာက္မ်က္ရြဲစီေသာနဝရတ္ကိုးပါးနဲ႔ ျပည္႔စံုေသာ ပလႅင္ခုနစ္ေထာင္စီ ရတနာခုနစ္ပါးႏွင္႔ျပည္႔စံုေသာ ထီးျဖဴခုနစ္ေထာင္စီ ခုတင္ေညာင္ေစာင္းခုနစ္ေထာင္စီ ျပာသာဒ္တစ္ေဆာင္ကို တိုက္ခန္းက

ခုနစ္ေထာင္စီဆိုေတာ႔ ျပာသာဒ္ေလးေဆာင္ဆိုရင္ တုိက္ခန္းေပါင္း ၂၈၀၀၀ ရိွမယ္။ ျပာသာဒ္တစ္ေဆာင္တစ္ေဆာင္ကို ေရႊအိုးႀကီးကတစ္လံုးစီ။

ေရႊအိုးတစ္လံုးစီရဲ႔အဝကား တစ္ယူဇနာက်ယ္မယ္။ ေရႊအိုး၏အေမာက္ကား ေျမႀကီးနဲ႔အမွ်ေအာက္ေျမႀကီးအဆံုးထိ သံုးလို႔မကုန္ဘူး။ ဒါတင္မကေသးဘူး

ေရႊအိုးတစ္လံုးစီမွာ ပေဒသာပင္ႀကီးေျခာက္ပင္စီ ေပါက္လိမ္႔မယ္။ ျပာသာဒ္တစ္ေဆာင္ တစ္ေဆာင္မွာ ဆဒၵန္ဆင္မင္းခုနစ္ေထာင္ ေလာဟကသိေႏၶာျမင္း တစ္ေထာင္ျဖင္႔ ေမာင္းႏွင္ရေသာရထားခုနစ္ရာ ေမာင္းမေပါင္းတစ္ေသာင္းေျခာက္ေထာင္က ဆိုတီးမွဳတ္ေျဖေဖ်ာ္ဖို႔ရာ

ကေခ်သည္အမ်ိဳးသမီးခုနစ္ေထာင္တို႔ျဖင္႔ေဖ်ာ္ေျဖႀကလိမ္႔မည္။

အဇိတမင္းသားအိမ္ေထာင္ျပဳျခင္း
အခ်ိန္တန္လို႔အရြယ္ေရာက္တဲ႔အခါ စႏၵမုကၡီအမ်ိဳးသမီးနဲ႔အိမ္ေထာင္ျပဳလိမ္႔မည္။ စႏၵမုကၡီအမ်ိဳးသမီးကလည္း သူမတူ နတ္သမီးတမွ်အလြန္လွပျပီး သူ႕ရဲ႔ခႏၶာကိုယ္အနံ႔ကား စႏၵကူးသရကၡန္အနံ႕လိုေမႊးႀကိဳင္ေနမယ္။ ခႏၶာကိုယ္အသားကလည္း ဝါဂြမ္းကဲ႔သို႔ ႏူးညံ႕မယ္။ ခႏၶာကိုယ္အေရာင္က ဆယ္႔ႏွစ္ေတာင္အတြင္း မီးမထြန္းဘဲ အေရာင္တဝင္းဝင္းထိန္ေနမယ္။ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ဟာဘယ္ေလာက္ဘုန္းႀကီးလိုက္မလဲဆိုတာ ရွင္ဘုရင္မဟုတ္ဘဲနဲ႔ အဇိတမင္းသားဘဝေလာက္ရိွတာေတာင္မွသခၤစႀကဝေတးမင္းႏွင္႔တကြ ျမိဳ႔ေပါင္းရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္က ရွင္ဘုရင္ေတြနတ္သားေတြက ေဝယ်ဝစၥလုပ္ေပးခ်င္လို႔ျပဳလုပ္ခြင္႔ေပးဖို႔လာျပီးေတာင္းပန္ႀကတယ္တဲ႔။ အဇိတမင္းသားက အက်ြႏု္ပ္မွာ ဖြားဘက္ေတာ္ ၁၈ ကုေဋအမတ္ႀကီးႏွင္႔တကြ ဆင္ျမင္းရဲမက္ဗိုလ္ပါေတြ ရိွပါတယ္။ အလိုမရိွေတာ႔ပါဟု ေျပာလႊတ္လိမ္႔မယ္။

သားေတာ္ဖြားျမင္ျခင္း
အဇိတမင္းသားဟာ ျပသာဒ္ေလးေဆာင္မွာ ေလာကီစည္းစိမ္ခံစားေနစဥ္မွာ အႏွစ္တစ္ေသာင္းျပည္႔တဲ႔အခါက်ရင္ ျဗဟၼာဝံသ ဆိုတဲ႔သားေယာက်ာ္းေလးေမြးဖြားလိမ္႔မယ္။

နိမိတ္ေလးပါးျမင္ျခင္း
ျဗဟၼာဝံသ သားေယာက်ာ္းေလးေမြးဖြားျပီးတဲ႔အခါ ဘုရားရွင္တို႔ရဲ႔ ထံုးတမ္းစဥ္လာ ဓမၼတာအရ ဥယ်ာဥ္ကထြက္စဥ္မွာ သူအို သူနာ သူေသ ရဟန္းနိမိတ္ႀကီးေလးပါးေတြ႕ျမင္ရရင္ သံေဝဂတရားေတြရလာျပီးေတာ႔ ေတာထြက္မည္႔အႀကံျဖစ္ေပၚလာလိမ္႔မည္။ ဒိဗ်ာဝဒါန ေမေတၱယ်ဗ်ာကရဏဝဒါန (၃၆-၃၇) မွာျပဆိုထားတာကေတာ႔ သခၤမင္း၏ ယဇ္တိုင္အပိုင္းပိုင္းျပတ္သည္ကို ျမင္ရျပီး သံေဝဂျဖစ္ျပီးေတာထြက္လိမ္႔မည္လို႔ျပဆိုထားတာရိွေသးတယ္။ ဘယ္လိုပံုနည္းနဲ႔ျဖစ္ျဖစ္ ေတာကေတာ႔ထြက္မွာပါပဲ။ အဇိတမင္းသား ေတာထြက္မယ္႔အႀကံစိတ္ကို သခၤစႀကဝေတးမင္းက သိတဲ႔အခါ အဇိတမင္းသားေပ်ာ္ေအာင္ဆိုျပီးေတာ႔ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ေသာ ကေခ်သည္ေတြျမိဳ႔သူ ျမိဳ႔သား နိဂံုးဇနပုဒ္သူ မင္းသားမင္းေျမး သူေဌး သူႀကြယ္စေသာ လူအေပါင္းတို႔က ပန္းနံ႔သာစြဲလ်က္ အဇိတမင္းသားကို ျခံရံျပီး ေနႀကလိမ္႔မယ္။ နတ္ျဗဟၼာေတြကလည္း နတ္တို႔ရဲ႔ ထီး တံခြန္ ပန္းနံ႔သာ ေရႊေပါက္ေပါက္ ေငြေပါက္ေပါက္ စသည္တို႔ျဖင္႔ ဘုရားေလာင္းျပာသာဒ္ မိုးႀကီးရြာသကဲ႔သို႔ အျပည္႔အလွ်ံျခံရံခစားေနႀကလိမ္႔မယ္။ လူ႔ဘဝ ကာမဂုဏ္ထဲမွာေပ်ာ္ေအာင္ေျဖေဖ်ာ္ေနႀကတာ။

 အဇိတမင္းသားေတာထြက္ေတာ္မူျခင္း
 အဇိတမင္းသား ေတာထြက္မယ္ဆိုတဲ႔ စိတ္အႀကံကို သခၤစႀကဝေတးမင္းႏွင္႔တကြ တိုင္းသူျပည္သား လုူေတြအားလံုးသိသြားႀကတဲ႔အခါမွာ ဘယ္ေန႔ ဘယ္ရက္ ဘယ္အခ်ိန္မွာ အဇိတမင္း ေတာထြက္မယ္ဆိုတဲ႔ သတင္းအသံကို အားလံုးသိသြားႀကေတာ႔ နန္းတြင္းသူ နန္းတြင္းသား ျမိဳ႕သူျမိဳ႕သားေတြ ေတာရြာဇနပုဒ္က လူေတြ မင္းသား မင္းေျမး သူေဌး သူႀကြယ္အစရိွတဲ႔ လူေပါင္းမ်ားစြာႏွင္႔တကြ စႏၵမုကၡီ သားေတာ္ ျဗဟၼာဝံသ အလုပ္အေက်ြးကေခ်သည္ေတြေရာ အဇိမင္းရဲ႔ ျပာသာဒ္ထဲမွာ ေတာထြက္ရင္လိုက္ဖို႔ရာအတြက္ျပည္႔လွ်ံျပီးေတာ႔ေနမယ္။ ေတာထြက္မည္႔ အခ်ိန္လည္းေရာက္ေရာ လူေပါင္းမ်ားစြာျပည္႔ေနတဲ႔ ျပာသာဒ္ႀကီးဟာ ဘုရားေလာင္းတန္ခိုးေတာ္ႀကာင္႔လည္းေကာင္း စႀကဝေတးမင္းအာဏာေႀကာင္႔လည္းေကာင္း နတ္ျဗဟၼာတို႔ တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔လည္းေကာင္း ဟသာၤမင္းပ်ံသကဲ႔သို႔ ေကာင္းကင္ယံသို႔ပ်ံတက္ျပီး ကံ႕ေကာ္ပင္ရိွရာအရပ္သို႔ ေကာင္းကင္ယံခရီးျဖင္႔ ေတာထြက္သြားႀကလိမ္႔မယ္။ နတ္ျဗဟာၼမ်ား ပို႔ေဆာင္ျခင္း ေကာင္းကင္ယံ ဟသာၤပ်ံ ျပာသာဒ္ႀကီးကို ျဗဟာၼမင္းက သံုးယူဇနာ ရိွေသာထီးကိုကိုင္ျပီး လိုက္မယ္။ သိႀကားမင္းက အေတာင္ေျခာက္ဆယ္ရိွေသာ လက္ယာရစ္ ခရုသင္းကိုကိုင္လ်က္ သာဓု သံုးႀကိမ္ေခၚျပီးလိုက္မယ္။ သုတဝံနတ္သားက သားျမီးယပ္ကိုကိုင္ျပီးလိုက္မယ္။ တုသိတာနတ္သားက ပတၱျမားယပ္ကိုကိုင္ျပီးလိုက္မယ္။ ပဥၥသၤိခနတ္သားက ေစာင္းကိုကိုင္္မယ္။ ေလာကပါလနတ္သားေလးေယာက္က သန္လ်က္ကိုကိုင္မယ္။ ႏွစ္သိန္းရွစ္ေသာင္းရိွတဲ႔ ဘီလူးစစ္သည္ေတြက လက္နက္ကိုယ္စီကိုင္မယ္။ နတ္သမီးေတြက ရတနာပုေဋာင္းကိုကိုင္မယ္။ အသူရာနတ္တို႔က သီခ်င္းဆိုျပီးေတာ႔ နတ္တို႔၏ တံခြန္ကိုကိုင္မယ္။ နတ္မင္းတို႔က ပတၱျမားရိွေသာ ဆီမီးကိုကိုင္မယ္။ ဂဠဳန္တို႔က ေစာင္းတီးလိုက္မယ္။ ဂႏၶဗၺနတ္တို႔က ေစာင္းတီးျပီးလိုက္မယ္။ ဟသာၤပ်ံေကာင္းကင္ျပာသာဒ္ထဲမွာ ေတာထြက္လို႔ လိုက္ႀကမည္႔ ပရိသတ္ေတြက ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္တဲ႔။ ေကာင္းကင္ယံျပာသာဒ္ပ်ံနဲ႔ ေဆြစံုမ်ိဳးစံု သားနဲ႔ မယားနဲ႔ ရွစ္ေသာင္းေလးေထာင္ပရိသတ္နဲ႔ အျခံအရံနဲ႔ ေကာင္းကင္ခရီးျဖင္႔ ကံ႕ေကာ္ပင္ရိွရာသို႔ ေတာထြက္မွာ။ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ဟာ ကံ႕ေကာ္ပင္ေအာက္မွာပြင္႔မွာပါ။ ကံ႔ေကာ္ပင္ဆီေရာက္တဲ႔အခါမွာ အဇိတမင္းသားက ကံ႕ေကာ္ပင္ေအာက္မွာ ဒုကၠခရစရိယာကို က်င္႔ေတာ္မူပါမယ္။ အဇိတမင္းသားဟာ ဒုကၠခရစရိယာကို ေျခာက္ရက္က်င္႔ေတာ္မူရံုမွ်နဲ႔ ဘုရားစင္စစ္ျဖစ္လိမ္႔မည္။ စႏၵမုကၡီမိဖုရားက အဲဒီေနရာမွာပဲ နတ္ႀသဇာနဲ႔ျပည္႔စံုတဲ႔ ႏြားႏို႔ဆြမ္းလွဳလိမ္႔မယ္။

သဗၺညဳတဥာဏ္ရသည့္အခ်ိန္
ညေနခ်မ္းအခ်ိန္ေရာက္သည္႔အခါ ကံ႕ေကာ္ပင္နဲ႔ မနီးမေဝး ရတနာခုနစ္ပါးနဲ႔ျပည္႔စံုတဲ႔ အျမင္႔ ၆၄ေတာင္ရိွတဲ႔ ေရႊပလႅင္ေပၚေပါက္လာလိမ္႔မယ္။ ထိုေရႊပလႅင္အထက္ဝယ္ ထက္ဝက္ဖြဲ႔ေခြထိုင္ေနေတာ္မူလ်က္ အေရွ႔ေလာကဓာတ္ကိုႀကည္႔ျပီး နတ္ပရိသတ္နဲ႔ လူပရိသတ္ေတြျခံရံလ်က္ မာရ္နတ္ရဲ႔႔ရန္ကိုေအာင္ျမင္လိမ္႔မယ္။ ညဥ္႔ဦးယံမွာ ပုေဗၺနိဝါသႏုႆတိဥာဏ္ကိုရမယ္။ သန္းေခါင္ယံအခ်ိန္မွာ ဒိဗၺစကၡဳဥာဏ္ကိုရမယ္။ မိုးေသာက္ယံအခ်ိန္ အာသဝကၡယဥာဏ္ေတြရျပီးေတာ႔ ေနဝန္းႀကီးေပၚေပါက္လာတဲ႔အခ်ိန္က်ေတာ႔ သစၥာေလးပါးကိုသိျပီး သဗၺညဳတဥာဏ္ကိုရမယ္။

ဘုရားပြင္႔တဲ႔ကံ႕ေကာ္ပင္ရဲ႔ လံုးပတ္က အဲဒီေခတ္အခါမွာ လူေတြရဲ႔ အေတာင္နဲ႔ အေတာင္ခုနစ္ဆယ္ရိွမယ္။ အကိုင္းအခက္ ကိုးကိုင္း ခက္မကိုးျဖာလို႔ေခၚတယ္။ ကံ႕ေကာ္ပင္ရဲ႔ အနံ႕ေတြက ေလေအာက္ကိုဆယ္ယူဇနာ ေလအထက္ကို ဆယ္ယူဇနာေမႊးမယ္။ ကံ႕ေကာ္ပြင္႔ေတြက ႏြားလွည္းဘီးေလာက္ႀကီးမယ္။ ဘုရားျဖစ္တဲ႔ေန႔ကစျပီး ပြင္႔ႀကတဲ႔ ကံ႕ေကာ္ပြင္႔ေတြဟာ ဘုရားပရိနိဗၺာန္စံတဲ႔ေန႔က်မွ ေႀကြႀကေတာ႔မွာ။ အဲဒီကံ႕ေကာ္ပင္ကို ဘယ္ငွက္မွ မနားဝံ႕ႀကဘူး။ ျဖတ္ေက်ာ္မပ်ံ႕ဝံ႕ႀကဘူး။ ကံ႕ေကာ္ပင္းနားေရာက္တဲ႔ငွက္တိုင္း သတၱဝါတိုင္း ကံ႕ေကာ္ပင္ကို လက္ယာရစ္သံုးပတ္ပတ္ျပီးမွ သြားႀကလိမ္႔မယ္။ ျဗဟၼာမင္းက တရားေဟာရန္ ေတာင္းပန္ျခင္း အဲဒီကံ႕ေကာ္ပင္ရဲ႔ အနီးအနားမွာပဲ သီတင္းသံုးေနတဲ႔အခ်ိန္ ေလးဆယ္႔ကိုးရက္ေက်ာ္လြန္တဲ႔အခါ ပြင္႔ေတာ္မူသြားႀကတဲ႔ ဘုရားရွင္တိုင္းရဲ႔ ထံုးတမ္းအစဥ္အလာအရ ျဗဟၼာမင္းႀကီးရဲ႔ေလာကဂရုကို ခံယူမယ္။ ျဗဟၼာမင္းကေတာင္းပန္မွ တရားေဟာရတာက ပြင္႔ေတာ္မူသြားႀကတဲ႔ ဘုရားရွင္တိုင္းရဲ႔ ဓမၼတာျဖစ္လို႔ ေဟာရတာ။ ဘုရားမပြင္႔မီ ဗာဟိရကာလမွ လူဝတ္ေႀကာင္မ်ား ရေသ႔ ပရိဗိုဇ္ ရဟန္း ပုဏၰားတို႔ေတြဟာ ျဗဟၼာေတြကိုသာ အေလးဂရုျပဳ ကိုးကြယ္ေနႀကတာ။ တေလာကလံုးက အေလးအျမတ္ျပဳေသာ ျဗဟၼာႀကီးက ျမတ္စြာဘုရားအား အေလးျပဳ ညႊတ္တြားကိုင္းရွိဳင္းလာလွ်င္ တစ္ေလာကလံုးပင္ ျမတ္စြာဘုရားကို အေလးျပဳညႊတ္တြားကိုင္းရိွဳင္းလာလိမ္႔မယ္။ အဲဒါကို ေလာကဂရု ယူလိုက္တာလို႔ေခၚတယ္။

ဓမၼစႀကာတရားေဟာႀကြျခင္း
ျဗဟၼာမင္းထံမွ တရားေဟာရန္ဝန္ခံျပီးျပီဆိုလွ်င္ပဲ ဣသိပတနဥယ်ာဥ္ေတာသို႔ ဓမၼစႀကာတရားေဟာဖို႔ရန္ႀကြလိမ္႔မယ္။ ဘုရားရွင္ေျခေတာ္အစံုကို ခံအံ႕ေသာငွာ ေျမႀကီးကိုခြင္းျပီး အေတာင္သံုးဆယ္ရိွတဲ႔ ႀကာပြင္႔ႀကီး ၂၄ ေတာင္ရိွတဲ႔ ႀကာပြင္႔ငယ္ေတြက ဘုရားရွင္ေျခခ်တိုင္း ေျခခ်တိုင္း ပြင္႔ေပးလိမ္႔မယ္။ လူပရိသတ္ ရွစ္ယူဇနာ နတ္ပရိသတ္ စႀကာဝဠာတိုက္အျပည္႔ ျဗဟၼာျပည္အထက္ဆံုး အကနိ႒ဘံုတိုင္ေအာင္ ပရိသတ္ေတြကို ထန္းသီးလံုးေလာက္ႀကီးေသာ ေရာင္ျခည္ေတာ္ ေျခာက္ပါးလႊတ္ျပီး ဓမၼစႀကာတရားေဟာတဲ႔အခါမွာ လူပုဂၢိဳလ္ ကုေဋတစ္သိန္း နတ္ျဗဟၼာေတြက ကုေဋတစ္သိန္း က်ြတ္တမ္းဝင္ႀကလိမ္႔မယ္။

ဘုရားရွင္၏တန္ခိုးေတာ္
ဘုရားရွင္၏တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔ ေရႊပန္းဆိုင္း ေငြပန္းဆိုင္း ပုလဲပန္းဆိုင္း သႏၱာပန္းဆိုင္းတို႔ျဖင္႔ တန္ဆာဆင္လ်က္ ရတနာခုနစ္ပါးႏွင္႔ ျပည္႔စံုျပီး ဆယ္႔ႏွစ္ယူဇနာက်ယ္ဝန္းတဲ႔ ဗိမာန္မ်က္ႏွာက်က္သည္ ဓမၼစႀကာတရားဦးေဟာသည္႔ေန႔မွစျပီး ပရိနိဗၺာန္ဝင္စံသည္႔တိုင္ေအာင္ ေန႔ညအျမဲပင္လိုက္ပါျပီး မ်က္ႏွာက်က္အျဖစ္ မိုးကာျပီးေနမယ္။ အရိေမေတၱယ်ဘုရား ေနသန္႔စင္ေသာအခါ ေနဖို႔ရာအတြက္ ေျမႀကီးတို႔ကိုခြဲျပီး ရတနာသံုးပါးႏွင္႔ျပည္႔စံုေသာ ၁၂ ယူဇနာက်ယ္ဝန္းတဲ႔ ေရႊမ႑ပ္ႀကီးေပၚေပါက္လိမ္႔မယ္။ ဘုရားရွင္တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔ မိတာန္ပန္းဆိုင္း တုရင္တိုင္ ထီး တံခြန္ ဆီမီး တန္ေဆာင္း ရတနာမ႑ပ္ႀကီးဟာ ဘုရားရွင္တရားေဟာရာ ဌာနတိုင္းမွာ အိမ္မွာေဟာမယ္ဆိုရင္ အိမ္ေပါက္ဝ ေက်ာင္းမွာေဟာမယ္ဆိုရင္ ေက်ာင္းေပါက္ဝ ျမိဳ႔မွာေဟာမယ္ဆိုရင္ ျမိဳ႔မွာ ေတာမွာေဟာမယ္ဆိုရင္ ေတာမွာ စတဲ႔ ေဟာတဲ႔ေနရာတိုင္းမွာ ေကာင္းကင္ယံကေနျပီး အျမဲတမ္း ပရိနိဗၺာန္စံအထိ လို္က္ပါေနမွာ။

ရုပ္ျမင္သံၾကားေမေတၱယ်ဘုရား
အရိေမေတၱယ်ဘုရား တရားေဟာတဲ႔အခါ ဘယ္ျမိဳ႔ ဘယ္ေဒသ ဘယ္အရပ္ ဘယ္ရြာေဒသ ဇနပုဒ္ အိမ္ကပဲေဟာေဟာ စႀကဝဠာတိုက္တစ္ေသာင္းလံုး ဘုရားရွင္ရဲ႔ တရားေဟာအသံကိုႀကားေနရမယ္။ ဘုရားရွင္ရဲ႔ ပံုသဏၭာန္ကိုလည္းျမင္ေနရမယ္။ ရုပ္လည္းျမင္ရမယ္ အသံလည္းႀကားရမယ္။ မျမင္ခ်င္လို႔ မ်က္စိမွိတ္ထားလည္း မရဘူး။ မႀကားခ်င္လို႔နားပိတ္ထားလည္းမရဘူး။ ဘုရားရွင္ရဲ႔တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔ ၃၁ ဘံုအကာအရံမရိွ ဖီလာထုတ္ခ်င္းေပါက္ျမင္ႀကရမွာ။ အေပၚႀကည္႔ရင္ နတ္သား နတ္သမီး ျဗဟၼာေတြျမင္ရမယ္။ ေအာက္ငံု႕ႀကည္႔ရင္ ငရဲျပည္မွာ ခံစားေနရတဲ႔ ငရဲဒုကၡမ်ိဳးစံုကိုျမင္ရေတာ႔ ငရဲေရာက္ေအာင္ အကုသိုလ္ေတြျပဳရဲဖို႔မရိွေတာ႔ဘူး။ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ရဲ႕တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔ ေယာက်ာ္းဆိုရင္ နတ္သားလို မိန္းမဆိုရင္ နတ္သမီးလို ေခ်ာေမာလွပေတြခ်ည္းျဖစ္ရာ ရုပ္မေခ်ာ အဂၤါမစံုတစ္ေယာက္မွမရိွ။ အကုန္းအကြ အကန္း အႏူအဝဲေရာဂါသည္ေတြ လံုးဝမရိွ။ အသက္ငါးရာျပည္႔တဲ႔အရြယ္ေရာက္ရင္ အမ်ိဳးသား အမ်ိဳးသမီးေတြ အိမ္ေထာင္ျပဳႀကလိမ္႔မယ္။ ဇနီးေမာင္ႏွံႏွစ္ဦး ခိုက္ရန္ေဒါသမရိွ ျပႆနာမရိွ ကြဲကြာသြားျခင္းလည္းမရိွ။ အျမဲအဆင္ေျပမယ္။ ရာသက္ပန္ေပါင္းသင္းရမယ္။ အမ်ိဳးသမီးတိုင္းမွာ ပတၱျမားနားေတာင္း လက္စြပ္ လက္ေကာက္ ေျခက်င္းစသည္တို႔ဟာ ေရႊအိုးႀကီးေတြထဲက ႀကိဳက္ႏွစ္သက္ရာ ယူဝတ္ႀကမွာ။ ေရႊမဝတ္နိုင္တဲ႔သူမရိွဘူးတဲ႔။ စားစရာပေဒသာပင္ေတြမွာ ယူစားခ်င္တဲ႔အခ်ိန္ယူစားလို႔ရတယ္။ က်န္းမာေရးအေနနဲ႔ႀကည္႔မယ္ဆိုရင္လည္း ဘာေရာဂါမွကိုမရိွဘူး။ ေန႕ညခြဲမရ အရိေမေတၱယ်ဘုရားရွင္ရဲ႔ တန္ခိုးေတာ္ေႀကာင္႔ ကမၻာေလာႀကီးဟာ ေန႔အခါ ညအခါရယ္လို႔မရိွ ေန႔ေရာညပါ အျမဲတမ္းလင္းထိန္ျပီးေတာ႔ မနက္ပြင္႔တဲ႔ပန္း ညပြင္႔တဲ႔ပန္း မနက္ပန္း ညပန္း ႀကက္တြန္သံေတြကို ႀကည္႔ရွဳနားေထာင္ျပီး ေန႔ညခြဲယူရလိမ္႔မယ္။ ပရိနိဗၺာန္စံမည္႔အရြယ္ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ဟာ ဘုရားျဖစ္ေတာ္မူျပီးတဲ႔အခ်ိန္ကစျပီး ကုေဋခုနစ္ရာေသာ ပရိသတ္တို႔ကို ေခ်ခ်ြတ္ေတာ္မူျပီးလွ်င္ အႏွစ္ရွစ္ေသာင္းျပည္႔တဲ႔အခ်ိန္မွာပရိနိဗၺာန္စံဝင္လိမ္႔မယ္။ ဒါေပမယ္႔ သာသနာေတာ္က အႏွစ္ႏွစ္သိန္းေျခာက္ေသာင္း ျပည္႔တဲ႔အခါ ဘဒၵကမၻာႀကီးသည္ အခ်ိန္တန္လွ်င္ ပ်က္ျပီး ကမၻာတစ္သိန္းကာလလံုး ဘုရားမပြင္႔ေတာ႔ဘူးတဲ႔။ ဘုရားမပြင္႔တဲ႔ ကမၻာတစ္သိန္းေက်ာ္လြန္ေသာအခါ မ႑ကမၻာျဖစ္ျပီးေတာ႔ ဥတၱရာမမင္းသည္ ရာမသမၺဳဒၶဘုရားျဖစ္လိမ္႔မယ္။ ပေသနဒီေကာသလမင္းက ဓမၼရာဇာဘုရားျဖစ္လိမ္႔မယ္။ အဲဒီ မ႑ကမၻာမွာဘုရားႏွစ္ဆူပြင္႔ျပီးပ်က္စီးသြားတဲ႔အခါ သာရကမၻာျဖစ္ေပၚျပီး အဘိဘူဘုရားတစ္ဆူသာပြင္႔လိမ္႔မယ္။ သာရကမၻာပ်က္ျပီး ကမၻာတစ္သိန္းဘုရားမပြင္႔ဘဲေနျပီးေတာ႔ ကမၻာတစ္သိန္းေက်ာ္လြန္ေသာအခါ ျဖစ္ေပၚလာမယ္႔ ကမၻာမ်ားမွာ ဒီဃေသာနိအသူရိန္နတ္သား စႏၵနီပုဏၰား၊ သုဘလုလင္ ေတာေဒယ်ပုဏၰား ၊ နာဠာဂီရိဆင္မင္း ပလေလယဆင္မင္းတို႔ အစဥ္အတိုင္း ဘုရားျဖစ္လိမ္႔မယ္။ အရိေမေတၱယ်ဘုရားဖူးေျမာ္ရန္ ျပဳလုပ္ရမည္႔ကုသိုလ္ ယခုႀကံဳေတြ႔ေနရတဲ႔ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား သာသနာကာလအတြင္းမွာ ကိုယ္တိုင္ ရဟန္းသာမေဏ သီလရွင္ဝတ္ျပီး ပရိယတ္ ပဋိပတ္ သာသနာျပဳေနတဲ႔ပုဂၢိဳလ္ မိမိရင္မွျဖစ္တဲ႔သား သူတစ္ပါးရင္မွျဖစ္တဲ႔သားေတြကို ရဟန္းခံေပးျခင္း ရွင္ျပဳေပးျခင္းျပဳတဲ႔ပုဂၢိဳလ္ မိခင္ဖခင္ေက်းဇူးရွင္ေတြကို ဝတ္ေက်တမ္းေက်မဟုတ္ဘဲ စိတ္ပါလက္ပါျပဳစုလုပ္ေက်ြးေသာပုဂိၢဳလ္ သရဏဂံုသီလမျပတ္ေဆာက္တည္ေသာပုဂၢိဳလ္ ဘုရားသာသနာတည္စိမ္႔ေသာငွာ ေစတီပုထိုး စည္းခံု ဥမင္လိုဏ္ေခါင္း ဇရပ္စသည္တို႔ကို ျပဳျပင္တဲ႔ပုဂၢိဳလ္ အသစ္ေဆာက္လုပ္လွဳဒါန္းတဲ႔ပုဂၢိဳလ္ ေဗာဓိေညာင္ပင္စိုက္ပ်ိဳးေသာပုဂၢိဳလ္ ေညာင္ေရသြန္းေလာင္းေသာပုဂၢိဳလ္ ေရတြင္း ေရအိုင္ ေရကန္ စတုဒိသာေက်ာင္းဇရပ္ တံတားျ႔ပဳျပင္ေသာပု ၢိဳလ္ အရုဏ္ဆြမ္း ေန႔ဆြမ္းမျပတ္ေလာင္းလွဳေသာပုဂၢိဳလ္ ရဟန္းတို႔အားပစၥည္းေလးပါးတို႔ျဖင္႔ေထာက္ပံ႕လွဳဒါန္းေသာပုဂၢိဳလ္ ကမၼဌာန္းဘာဝနာပြားမ်ားအားထုတ္ေသာပုဂၢိဳလ္…. အဲဒီ ပုဂၢိဳလ္ေတြအားလံုး ဧကန္မုခ် မလြဲမေသြ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲ အရိေမေတၱယ်ျမတ္စြာဘုရားကို ဖူးေျမာ္ရျပီး နိဗၺာန္ကိုရမယ္။ အဲဒါက ေဂါတမျမတ္စြာဘုရားကိုယ္တိုင္ေျပာျပခဲ႔တဲ႔ ကုသိုလ္ေတြျဖစ္ပါတယ္။


အရိေမေတၱယ်ျမတ္စြာဘုရားေလာင္းေျပာျပခဲ႔တဲ႔ ကုသိုလ္ေတြကေတာ႔….. မဟာေဝသႏၱရာဇာတ္ေတာ္ကို ေန႔ခ်င္းကုန္ေအာင္နာႀကားႀကေသာသူတို႔သည္ က်ြႏု္ပ္ဘုရားမျဖစ္မီအႀကား သံသရာ၌ က်င္လည္ေလသမွ်မွာလည္း စိတ္ႏွင္႔ကိုယ္ကို အစိုးရ၍ လူေကာင္း နတ္ေကာင္း စည္းစိမ္ေကာင္းကို ခံစားရျပီး က်ြႏု္ပ္ဘုရားျဖစ္ေသာအခါ ေရွးဦးစြာ ဖူးေတြ႕ရ၍ ပဋိသမိၻဒါပညာေလးပါးႏွင္႔တကြ ရဟႏၱာအျဖစ္ကို မခ်ြတ္မလြဲရႏိုင္ပါလိမ္႔မယ္လို႔ ရွင္မာလဲမေထရ္ျမတ္အား အရိေမေတၱယ်ျမတ္စြာဘုရားေလာင္းက ေျပာျပေတာ္မူခဲ႔ပါတယ္။ 

မွတ္ခ်က္၊ မိတ္ေဆြတဦးထံမွ လက္ခံရရွိလို ့ျပန္လည္ေဝမွ်ကုသိုလ္ျပဳလိုက္ပါတယ္...

လူနတ္ျဗဟၼာသတၱဝါအေပါင္း  နွလံုးစိတ္ဝမ္းေအးခ်မ္းျပီး  ေရာဂါခပ္သိမ္းကင္းေဝးနိုင္ၾကပါေစ...

ဗုဒြဘာသာ၀င္မ်ား သိထားသင့္သည့္အခ်က္မ်ား

ဗုဒြဘာသာ၀င္မ်ား သိထားသင့္သည့္အခ်က္မ်ား

ဘဒၵကမာၻတြင္ ပြင့္ေတာ္မူေသာ ဘုရား(၅)ဆူ
၁။ ကကုသန္ျမတ္စြာဘုရား
၂။ ေကာဏဂံုျမတ္စြာဘုရား
၃။ ကႆပျမတ္စြာဘုရား
၄။ ေဂါတမျမတ္စြာဘုရား
၅။ အရိေမေတၱယ်ျမတ္စြာဘုရား (ေနာင္ပြင့္ေတာ္မႈမည္)


သာသနာေတာ္(၃)ရပ္
၁။ ပရိယတၱိ သာသနာ    = ပိဋကပ္စာေပသင္ၾကားျခင္း
၂။ ပဋိပတၱိ သာသနာ       = တရားေတာ္ႏွင့္အညီက်င့္ျခင္း
၃။ ပဋိေ၀ဒ သာသနာ       = ထိုးထြင္းသိျမင္ျခင္း


ေဂါတမဗုဒၵျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ ပတ္သက္၍ သိသင့္ေသာအခ်က္မ်ား
ျမတ္စြာဘုရား၏ ဖခမည္းေတာ္အမည္      = သုေဒါၶဓန
ျမတ္စြာဘုရား၏ မယ္ေတာ္အမည္           = မယ္ေတာ္မာယာ
ျမတ္စြာဘုရား၏ ေမြးဖြားရာဇာတိ             = ကပၸိလ၀တ္
ျမတ္စြာဘုရား၏ ငယ္နာမည္                  = သိဒၶတၻမင္းသား
ျမတ္စြာဘုရား၏ ၾကင္ယာေတာ္               = ယေသာ္ဓရာ
ျမတ္စြာဘုရား၏ သားေတာ္                    = ရာဟုလာ
ျမတ္စြာဘုရား၏ ဖြားဖက္ေတာ္ခုႏွစ္ေယာက္= ေမာင္စံ၊ ခႏိၶကျမင္း၊                         
                                                      ကာဠဳဒါရီအမတ္၊  ေရႊအိုးၾကီးေလးလံုး၊ 
                                                       ညီေတာ္အာနႏၵာ၊ယေသာ္ဓရာ၊ေဗာဓိေညာင္ပင္


သံေ၀ဇနိယ (၄)ဌာန
၁။ ျမတ္စြာဘုရားဖြားျမင္သည့္အရပ္              =  လံုမၺနီဥယ်ာဥ္
၂။ ဘုရားအျဖစ္ေရာက္ေတာ္မူေသာေနရာ       =  ဗုဒၶဂါယာ
၃။ ဓမၼစၾကာတရားဦးေဟာေတာ္မူေသာေနရာ  =  မိဂဒါ၀ုန္ေတာ
၄။ ပရိနိဗၺာန္ျပဳေသာေနရာ                        =  ကုသိနာရုံ


သတၱဌာန (၇)ပါး
၁။ ေအာင္ျမင္ေတာ္မူေသာ ေဗာဓိေညာင္ပင္၏ အေရွ႕ေျမာက္တစ္လံကြာ ေရႊပလႅင္ဌာန
၂။ ေဗာဓိပင္၏ ေျမာက္ဘက္ ၁၀ လံကြာဌာန အနိမိသအရပ္
၃။ ေဗာဓိပင္ႏွင့္ အနိမိသအၾကားႏွစ္လံကြာဌာန ရတနာစၾကၤ ံ
၄။ ေဗာဓိပင္၏ အေနာက္ေျမာက္ ၁၅ လံကြာ ရတနာဃရေရႊအိမ္
၅။ ေဗာဓိပင္၏ အေရွ႕ ၃၂ လံကြာ အဇပါလ ဆိတ္ေက်ာင္းေညာင္ပင္
၆။ ေဗာဓိပင္၏ အေရွ႕ေတာင္ ၁၅ လံကြာ မုစလိႏၵာအိုင္၀ယ္ နဂါးပါးျပင္းေအာက္ဌာန
၇။ ေဗာဓိပင္၏ ေတာင္ဘက္ ၁၁ လံကြာ လင္းလြန္းပင္အရပ္


ဘုရားဂုဏ္ေတာ္(၉)ပါး
၁။ အရဟံ                           = ပူေဇာ္အထူးခံယူေတာ္မူထိုက္ေသာဂုဏ္။
၂။ သမၼာသမၺဳေဒၶါ                   = အလံုးစံုေသာတရားအေပါင္းကိုသိျမင္ေတာ္မူေသာဂုဏ္။
၃။ ၀ိဇၨာစရဏသမၸေႏၷာ            = ၀ိဇၨာသံုးပါး၊ ၀ိဇၨာရွစ္ပါး၊ စရဏတရား   ၁၅ပါး တို႔ႏွင့္ျပည့္စံုေတာ္
                                          မူေသာဂုဏ္။
၄။ သုဂေတာ                        = ေကာင္းေသာစကားကိုသာဆိုေတာ္မူ ေသာဂုဏ္။
၅။ ေလာက၀ီဒူ                       = ေလာကသံုးပါးကုိသိေတာ္မူအပ္ေသာဂုဏ္။
၆။ အႏုတၱေရာ ပုရိသ ဓမၼသာရထိ= မယဥ္ေက်းေသာ လူနတ္ျဗဟၼာသတၱ၀ါ တို႔ကိုယဥ္ေက်းေအာင္
                                          ဆံုးမေသာဂုဏ္။
ရ။ သတၳာေဒ၀မႏုႆာနံ            = နတ္လူတို႔၏ ဆရာျဖစ္ေတာ္မူ ူေသာဂုဏ္။
၈။ ဗုေဒၶါ                              = သစၥာေလးပါးကို သိေတာ္မူေသာဂုဏ္။
၉။ ဘဂ၀ါ                             = ဘုန္းေတာ္ေျခာက္ပါးႏွင့္ ျပည့္စံုေတာ္မူေသာဂုဏ္။


တရားဂုဏ္ေတာ္(၆)ပါး
၁။ သြာကၡာေတာ                = တရားေတာ္၏ အစအလယ္အဆံုးေကာင္းေသာဂုဏ္။
၂။ သႏိၵဌိေကာ                  = ခ်ီးမြမ္းအပ္ေသာ မဂ္ပညာျဖင့္
                                     ကိေလသာကိုေအာင္တတ္ေသာဂုဏ္။
၃။ အကာလိေကာ              = အခါမလင့္ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေပးတတ္ေသာဂုဏ္။
၄။ ဧဟိပႆိေကာ              = လာလွည့္ရႈလွည့္ဟူ၍အစီရင္ကိုခံထိုက္ေသာဂုဏ္။
၅။ ၾသပေနယ်ိေကာ             = စိတ္ႏွင့္မခြာဘဲေဆာင္ျခင္းငွာထိုက္ေသာဂုဏ္။
၆။ ပစၥတၱံေ၀ဒိတေဗၺာ၀ိညူဟိ   = ပညာရွိတို႔စိတ္၌ သိအပ္ခံစားအပ္ေသာဂုဏ္။


သံဃာ့ဂုဏ္ေတာ္(၉)ပါး
၁။ သုပၸဋိပေႏၷာ               = သိကၡာက်င့္၀တ္တုိ႔ကို ေကာင္းစြာက်င့္ေတာ္မူေသာဂုဏ္။
၂။ ဥဇုပၸဋိပေႏၷာ               = သိကၡာက်င့္၀တ္တို႔ကို ေျဖာင့္မတ္စြာက်င့္ေသာဂုဏ္။
၃။ ဥာယပၸဋိပေႏၷာ            = နိဗၺာန္၏ အက်ိဳးငွာ က်င့္ေတာ္မူေသာဂုဏ္။
၄။ သာမိစိပၸဋိပေႏၷာ          = အရိုအေသျပဳထိုက္ေအာင္သိကၡာတို႔ကိုရိုေသထိုက္ေသာဂုဏ္။
၅။ အာဟုေနေယ်ာ           = အေ၀းမွေဆာင္၍ သီလ၀ႏ ၱတို႔အား
                                   လွဴအပ္ေသာ ပစၥည္းကိုခံယူေတာ္မူထိုက္ေသာဂုဏ္။
၆။ ပါဟုေနေယ်ာ              = ခ်စ္ခင္ႏွစ္လိုအပ္ေသာဧည့္သည္တို႔အဖို႔ စီရင္ထားေသာ  
                                    ျမတ္ေသာအလွဴကိုခံေတာ္  မူထိုက္ေသာဂုဏ္။
၇။ ဒကၡိေနေယ်ာ              = တမလြန္ေလာကကို ယံုၾကည္၍
                                    ေပးအပ္ေသာ ျမတ္ေသာ  အလွဴကိုခံေတာ္မူထိုက္ေသာဂုဏ္။
၈။ အဥၨလီကရဏီေယ်ာ      = ေကာင္းမူကိုအလိုရွိသူတို႔          
                                     လက္အုပ္ခ်ီ၍   ရွိခိုးျခင္းငွာထိုက္ေတာ္မူေသာဂုဏ္။
၉။ အႏုတၱရံပုညေခတၱံ        = ေကာင္းမူတည္းဟူေသာ မ်ိဳးေစ့တို႔၏
                                     စိုက္ပ်ိဳးရာလယ္ေျမေကာင္းသဖြယ္ ျဖစ္ေသာဂုဏ္။


ရတနာ(၃)ပါး
၁။ ဘုရား
၂။ တရား
၃။ သံဃာ


အႏွစ္(၃)ပါး
၁။ ဒါန
၂။ သီလ
၃။ ဘာ၀နာ


ပစၥည္း(၄)ပါး
၁။ ဆြမ္း
၂။ ေဆး
၃။ သကၤန္း
၄။ ေက်ာင္း


ဆီမီးကပ္လွဴျခင္းအက်ိဳး(၂)ပါး
၁။ ပကတိမ်က္စိၾကည္လင္ျခင္း
၂။ ဥာဏ္ (မ်က္စိ)ၾကည္လင္ျခင္း


ဆြမ္းအက်ိဳး(၅)ပါး
၁။ အာယု          = အသက္ရွည္ျခင္း
၂။ ၀ဏၰ            = အဆင္းလွျခင္း
၃။ သုခ            = ခ်မ္းသာၾကီးျခင္း
၄။ ဗလ            = ခြန္အားၾကီးျခင္း
၅။ ပရိဘာန       = ဥာဏ္ပညာၾကီးျခင္း


ပန္းလွဴရသည့္ အက်ိဳး(၃)ပါး
၁။ ရုပ္ရည္လွပသည္။
၂။ ခႏၵာကိုယ္သန္႔ရွင္းစင္ၾကယ္ေစသည္။
၃။ ခံတြင္းအနံ ေမႊးၾကည္ေစသည္။


သီလရွိသူ ရႏိုင္ေသာအက်ိဳး(၅)ပါး
၁။ စည္းစိပ္ဥစၥာရရွိႏိုင္သည္။
၂။ ဂုဏ္သတင္းေက်ာ္ၾကားႏိုင္သည္။
၃။ တင့္တင့္တယ္တယ္ေနနိုင္သည္။
၄။ မေတြမေ၀ဘဲေသရမည္။
၅။ ေသျပီးေနာက္ ေကာင္းေသာဘ၀ေရာက္ႏိုင္သည္။


တရားနာျခင္း၏အက်ိဳး(၅)ပါး
၁။ မၾကားဖူးေသာ ထံုနည္းပံုစံ တရားေကာင္းတုိ႔ကို ၾကားရျခင္း။
၂။ ၾကားဖူးေသာ တရားေကာင္းကို အဖန္တလဲလဲ မွတ္မိေအာင္နာၾကားရျခင္း။
၃။ ယံုမွားသံသယကို ေဖ်ာက္ႏိုင္ျခင္း။
၄။ အယူ၀ါဒကို ေျဖာင့္မတ္စြာ ယူႏိုင္ျခင္း။
၅။ သဒၶါယံုၾကည္ေသာစိတ္တိုးပြားေစျခင္း။


ေမတၱာအက်ိဳး(၁၁)ပါး
၁။ ခ်မ္းသာစြာအိပ္ရသည္။
၂။ ခ်မ္းသာစြာႏိုးရသည္။
၃။ မေကာင္းေသာအိမ္မက္မျမင္
၄။ လူနတ္ခ်စ္သနားသည္။
၅။ ေဘးလြတ္ေအာင္နတ္တို႔ေစာင္မသည္။
၆။ မီးမေလာင္ႏိုင္
၇။ ဓားလက္နက္မထိႏိုင္
၈။ အဆိပ္ႏွင့္မေသႏိုင္
၉။ မေကာင္းေသာစိတ္ေပ်ာက္သည္။
၁၀။ မ်က္ႏွာအဆင္းလွသည္။
၁၁။ မေတြေ၀ဘဲေသ၍ ျဗမၼာျပည္သို႔ေရာက္သည္။


သည္းခံျခင္းအက်ိဳး (၅)မ်ိဳး
၁။ လူအမ်ားခ်စ္ျခင္း။
၂။ ရန္ျငိမ္းျခင္း။
၃။ အျပစ္နည္းျခင္း။
၄။ မေတြမေ၀ေသရျခင္း။
၅။ သုဂတိဘ၀သို႔လားရျခင္း။


အပယ္(၄)ပါး
၁။ ငရဲ
၂။ တိရိစာၦန္
၃။ ျပိတၱာ
၄။ အသူရကာယ္


ကပ္(၃)ပါး
၁။ ဒုဗိ ၻကၡႏ ၱရကပ္               = ငတ္မြတ္ေဘးေၾကာင့္ ပ်က္စီးေသာကပ္
၂။ သတၱႏ ၱရကပ္                 = လက္နက္ေဘးေၾကာင့္ ပ်က္စီးေသာကပ္
၃။ ေရာဂႏ ၱရကပ္                 = ေရာဂါေဘးေၾကာင့္ ပ်က္စီးေသာကပ္


ရပ္ျပစ္(၈)ပါး
၁။ ငရဲ                               = ခ်မ္းသာမႈအလ်ဥ္းမရွိေသာအရပ္
၂။ တိရစာၦန္                        = နိဗၺာန္ႏွင့္ဖီလာ မိုးကိုေက်ာေပးေသာသတၱ၀ါ
၃။ ျပိတၱာ                            = ကိုယ္လက္အဂၤါ မမွ်တေသာသတၱ၀ါ
၄။ အသညေဇာ                    = ခႏၶာကိုယ္တစ္ပါးသာရွိ၍
                                           အသက္နာမ္မရွိေသာ ျဗဟၼာဘံု
၅။ ပစၥႏ ၱေရာ                        = ရတနာသံုးပါး မသိ၊ မရွိေသာ
                                            ေတာခ်ံဳ အံုျခားအရပ္
၆။ မိစာၦဒိဌိ                            = မွားေသာအယူရွိေသာ လူမ်ိဳးစု
၇။ ၀ိကလိျႏိၵယ                      = သစၥာေလးပါးတရားကိုနာၾကားရေသာ္
၈။ ဗုဒၶသုေညာ တိေဟတုေကာ   = အသိအလိမၼာႏွင့္ျပည့္စံုေသာ္လည္း  ဘုရားပြင့္ေသာ          
                                         ကာလႏွင့္လြဲ၍လူျဖစ္ရျခင္း။


ရန္သူမ်ိဳး(၅)ပါး
၁။ ေရ
၂။ မီး
၃။ မင္းဆိုး  
၄။ သူခိုး 
၅။ မခ်စ္မႏွစ္သက္ေသာသူ


၀ိပတၱိတရား(၄)ပါး
၁။ သီလ၀ိပတိၱ         = သီလပ်က္ျခင္း
၂။ ဒိဌိ၀ိပတိၱ             = အယူပ်က္ျခင္း
၃။ အာစာရ၀ိပတိၱ       = အက်င့္ပ်က္ျခင္း
၄။ အာဇီ၀၀ိပတိၱ        = အသက္ေမြးမႈပ်က္ျခင္း


ဗ်သနတရား (၅)ပါး
၁။ ဥာတိဗ်သန         = ေဆြမ်ိဳးဥာတိတို႔ ေသေက်ပ်က္စီးျခင္း
၂။ ေဘာဂဗ်သန       = ရာထူးဂုဏ္သိမ္ စည္းစိမ္ဥစၥာေလ်ာက်ပ်က္စီးျခင္း
၃။ ေရာဂဗ်သန         = အနာေရာဂါ ႏွိပ္စက္ပ်က္စီးျခင္း
၄။ သီလဗ်သန         = အက်င့္သီလပ်က္စီးျခင္း
၅။ ဒိဌိဗ်သန             = အယူ၀ါဒ လြဲမွားပ်က္စီးျခင္း


ကိေလသာ (၃)ပါး
၁။ ေလဘ
၂။ ေဒါသ
၃။ ေမာဟ


ကာလ(၃)ပါး
၁။ အတိတ္           = လြန္ေလျပီးေသာကာလ
၂။ ပစၥဳပၸါန္            = လက္ရွိကာလ
၃။ အနာဂတ္         = ေနာင္ကာလ


အဂတိတရား (၄)ပါး
၁။ ဆႏၵ
၂။ ေဒါသ 
၃။ ဘယာ 
၄။ ေမာဟ


မ်က္ေမွာက္စည္းစိမ္ပ်က္စီးေႀကာင္းတရား (၃)ပါး
၁။ ဣတိၳဓုတၱ      = မိန္းမလိုက္စားျခင္း
၂။ သုရာဓုတၱ       = ေသေသာက္ၾကဴးျခင္း
၃။ အကၡဓုတၱ       = ေလာင္းကစားျခင္း


သရဏဂံုပ်က္ရေသာအေႀကာင္း (၂)ပါး
၁။ မိစာၦဒိဌိအယူကိုေျပာင္းယူျခင္း 
၂။ ေသဆံုးျခင္း


ကံ(၃)ပါး
၁။ ကာယကံ         = ကိုယ္ျဖင့္ျပဳျခင္း
၂။ ၀စီကံ              = ႏႈတ္ျဖင့္ျပဳျခင္း
၃။ မေနာကံ           = စိတ္ျဖင့္ျပဳျခင္း


အာရံု(၆)ပါး ကာမဂုဏ္တရားမ်ား
၁။ ရႈပါရုံ                = အဆင္းအာရုံ
၂။ သဒၵါရံု               = အသံအာရုံ
၃။ ဂႏၶာရုံ               = အနံအာရုံ
၄။ ရသာရုံ              = အရသာအာရုံ
၅။ ေဖာဌဗၺရုံ           = အေတြ႕အာရုံ
၆။ ဓမၼာရုံ               = တရားသေဘာအာရုံ


ပိဋကတ္ (၃)ပံုု
၁။ သုတၱန္ 
၂။ ၀ိနည္း                            
၃။ အဘိဓမၼာ


ေစတနာ (၃)တန္
၁။ ပုဗၺ     = ႀကိဳတင္ေစတနာ       
၂။ မုဥၥ     = ျပဳဆဲေစတနာ    
၃။ ပရ    = ျပဳၿပီးေစတနာ


ေလာကပါလတရား (၃)ပါး
၁။ လြတ္လပ္ျခင္း                         
၂။ ညီမွ်ျခင္း                      
၃။ တရားမွ်တျခင္း


ေလာက (၃)ပါး
၁။ သတၱေလာက        = လူသတၱ၀ါမ်ား၏ ေလာက
၂။ သခၤါရေလာက       = ျဖစ္ပ်က္ျပဳျပင္ေလာက
၃။ ၾသကာသေလာက   = ရွိရွိသမွ်လူသတၱ၀ါအားလံုးရွိေသာေလာက


ျဗဟၼစိုရ္တရား (၄)ပါး
၁။ ေမတၱာတရား        
၂။ ကရုဏာတရား        
၃။ မုဒိတာတရား        
၄။ ဥပကၡာတရား


သမၸတၱိတရား (၄)ပါး
၁။ ကာလသမၸတိၱ     = ေခတ္အခါေကာင္းႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ရျခင္း။
၂။ ဂတိသမၸတ        = လူ႔ဘ၀နတ္ဘ၀ကဲ့သို႔ ေကာင္းေသာ
                            ဂတိႏွင့္ ၾကံဳေတြ႕ရျခင္း။
၃။ ဥပဓိသမၸတ        = ေျခလက္အဂၤါညီညာျပည့္စံုျခင္း၊
                               ရုပ္ရည္ရူပကာတင့္တယ္ျခင္း။
၄။ ပေယာဂသမၸတ   = ကာယကံ၊ ၀စီကံ၊ မေနာကံ
                              ကံသံုးပါးျဖဴစင္ေကာင္းမြန္ျခင္း။


သမၸဒါတရား (၄)ပါး(မ်က္ေမွာက္ႀကီးပြားေႀကာင္းတရား (၄)ပါး)
၁။ ဥဌာနသမၸဒါ               = ထၾကြလံု႔လ၀ီရိယႏွင့္ ျပည့္စံုမႈ
၂။ အာရကၡသမၸဒါ            = ေစာင့္ေရွာက္ျခင္းႏွင့္ ျပည့္စံုမႈ
၃။ ကလ်ာဏမိတၱသမၸဒါ    = မိတ္ေဆြေကာင္းရွိမႈ
၄။ သမဇီ၀ိတသမၸဒါ         = မွ်တစြာအသက္ေမြးမႈ


ခႏၵာ (၅)ပါး
၁။ ရူပကၡႏၶာ                        
၂။ ေ၀ဒနာကၡႏၶာ                          
၃။ သခၤါရကၡႏၶာ
၄။ သညာကၡႏၶာ                    
၅။ ၀ိညာဏကၡႏၶာ


သစၥာ (၄)ပါး
၁။ ဒုကၡသစၥာ            
၂။ သမုဒယသစၥာ            
၃။ နိေရာဓသစၥာ        
၄။ မဂၢသစၥာ


ေစတီ (၄)မ်ိဳး
၁။ ဓမၼေစတီ          
၂။ ဓါတုေစတီ          
၃။ ဥဒိၶႆေစတီ          
၄။ ပရိေဘာဂေစတီ


ဥပါယ္တံမ်ဥ္ (၄)မ်ိဳး
၁။ ေဘဒဥပါယ္    = သေဘာထားအယူအဆကြဲလြဲေအာင္
                           ေသြးထိုးသပ္လွ်ိဳသည့္ နည္းလမ္း။
၂။ ဒဏၡဳဥပါယ္     = ေထာင္ခ်ျခင္း၊အခ်ဳပ္ခ်ျခင္းစေသာ
                           ဒဏ္ခတ္သည့္ နည္းလမ္း။
၃။ သာမဥပါယ္    =  ရင္းႏွီးေအာင္ေပါင္းသင္းဆက္ဆံျခင္း။
                           ကိုယ့္ဘက္ပါေအာင္ ေဖ်ာင္းဖ်ေျပာဆိုျခင္း နည္းလမ္း။
၄။ ဒါနဥပါယ္       =  ေပးကမ္းျခင္း နည္းလမ္း။